گزارش «طهران شهر» از پرچالش ترین محله منطقه 9

سلفی با فقر!

 

 🔴بلاتکلیفی همسایگان پادگان «جی» ؛ پیشرفت میلی متری اتوبان «یادگارامام»

🔴اهالی محله «دستغیب» در اسارت بوی فاضلاب

🔴بمب متحرک زیر پای اهالی «دستغیب» / عبور لوله سوخت «مهرآباد» از محله «دستغیب»

🔴نوای ساز ناکوک کانال کولر سازها در محله «دستغیب»

🔴محله فرسوده «دستغیب» محروم از سوله بحران

🔴بافت فرسوده ، نبود پارکینگ، میدان میوه و تره بار از چالش های قدیمی محله

🔴وقتی محله از روشنایی هم محروم است / امنیت نیاز اولیه محله پرچالش / اینجا پاتوق ساقی ها ست!

 

«دستغیب» پر چالش ترین محله در منطقه 9

وارد محله «دستغیب» که می شویم با اینکه در پهنه غرب تهران قرار گرفته ایم، اما احساس می کنیم که به جنوب تهران، آن هم در یکی از محلات محروم آن قدم گذاشته ایم... فرسودگی و نا هماهنگی بناها و ظاهر هر کدام به تنهایی وصله ناجوری از خود به یادگار گذاشته اند... وجود پادگان جی در منطقه 9 باعث شده تا محلات همجوار با آن، چشم امیدشان به این پادگان باشد تا شاید با خروج آن از تهران و استفاده از فضای آن برای گسترش سرانه های رفاهی، مشکلات زیادی را از دوش مردم بردارد و خدمتی به اهالی شود. اما این روزها، نه تنها این پادگان بلکه روند کند گسترش اتوبان یادگار امام و امتداد آن از پادگان جی، اهالی را همچنان در بلاتکلیفی نگاه داشته است. اگر چه شهردار منطقه 9 در آخرین اظهاراتش پیرامون تملک اراضی و توسعه فضای سبز، از تعیین تکلیف نهایی خروج این پادگان و ادامه بزرگراه یادگار، تا پایان امسال خبر داده بود، اما اهالی روند طی شدن تمام مراحل را بسیار کند دانسته و اعتراضات زیادی از این محل داشتند. محله دستغیب در کنار این نارضایتی و درخواست مکرر اهالی برای تعیین تکلیف املاک قرار گرفته در طرح های شهری، معضلات ریز و درشت دیگری نیز در محله خود نمایی می کند که تا پای صحبت های اهالی و نمایندگانشان در شورای شهر تهران نیاییم، از بسیاری معضلات و سوژه ها غافل خواهیم بود...

کانال آب متروکه، بلای جان و سلامتی اهالی

وقتی با مردم صحبت می کنیم، درد و دلشان انقدر زیاد است که نگران می شوند مبادا نتوانند به تمام مشکلات اشاره کنند  یا نگران هستند تا هفته نامه موارد مهم را از قلم بیاندازد و یا سانسور کند..« بوی فاضلاب اسیرمان کرده. نمی دانیم به کجا پناه ببریم. اصلا رنگ و روی بچه ها هم زرد شده. ما مطمین هستیم آخر این کانال بلای جانمان می شود. هر سال دو سه نفر که میگویند مسئول در شورای شهر هستند از محله بازدید می کنند و مستقیم می آیند به این دریچه های کانال خیره می شوند! آخر خیره شدن چه فایده ای دارد؟ هیچ اقدامی نمی کنند. چهار تا عکس از کانال و خودشان می اندازند و باز ما می مانیم و هزار بدبختی...» صحبت های اهالی در مورد این کانال آب در دستعیب شرقی به قدری زیاد است که تمام شدنی نیست. هر کدام دیدگاهی دارند و خواهان رسیدگی به وضعیت محله هستند.

وقتی جان مردم بی اهمیت می شود!

«سید علی اصغر خوب خصلت» عضو شورایاری محله که سابقا دبیری شورایاری محله را بر عهده داشت، به خبرنگار «طهران شهر» می گوید: وجود کانال متروکه ای از دهه 70 شمسی در حد فاصل نهر «فیروز آبادی» تا «آیت الله سعیدی» (درست وسط خیابان) ایجاد شد و قرار بود که فاضلاب اکباتان نیز به این نهر متصل شود، اما با احداث تصفیه خانه اکباتان، این کانال که هر 10 متر یک دریچه دارد، همچنان باقی ماند و اهالی همجوار نیز در این مدت فاضلاب های سبک و سنگین خود را به این کانال منتقل کردند؛ با توجه به اینکه آب روانی در سطح بالا وجود ندارد که این سیال با فشار و شیب مناسب حرکت کند، تمام فاضلاب های سنگین در این کانال باقی مانده و بوی نامطبوعی از آن متصاعد می شود. با بررسی اجمالی مشخص شده است که اهالی این محدوده از کانال به دلیل استنشاق این نوع آلاینده  از نوعی ناراحتی و بیماری ریوی رنج می برند. شهردار سابق تهران و رئیس کمیته محیط زیست و رئیس ستاد شورایاری در شورای شهر سابق  در زمان تصدی، بازدید هایی انجام دادند و از نزدیک با مشکلات این کانال برای اهالی آشنا شده اند اما هنوز هیچ اقدامی برای حل مشکل مردم در این بخش انجام نشده است. در حالیکه همین یک معضل به تنهایی برای اشاره کافی بوده  نیازمند اقدام عاجل است.

ابهام در خط لوله سوخت رسانی به فرودگاه

مشکلات این محله اگر به دو بخش محلی و فرا محله ای تقسیم شود، موضوع خطر سوخت رسانی به فرودگاه «مهرآباد» از جمله مسایلی است که بخشی از محله دستغیب را درگیر کرده است... اهالی اعلام می  کنند که در این زمینه همچنان نگران هستند و هیچ مسئولی هم در این ارتباط اظهار نظری نمی کند... «محمد تقی خوئینی ها» دبیر شورایاری محله «دستغیب» در این ارتباط به خبرنگار ما تاکید می کند: با توجه به اینکه بخشی از خط لوله سوخت رسانی به فرودگاه «مهر آباد» از کنار بزرگراه «آیت الله سعیدی» که بخشی از محله «دستغیب» است، عبور می کند، نگرانی هایی در این زمینه وجود داشته و بعد از اظهار نظر تعدادی از کارشناسان در این ارتباط، بحث دیگری صورت نگرفت. در حالی که اهالی هنوز در این زمینه نگرانی هایی داشته و در مورد صحت یا عدم صحت آن چیزی نمی دانند. در عین حال مشکلات مربوط به آلودگی صوتی حاصل از فرودگاه «مهر آباد» و پروازهای صورت گرفته نیز مزید برعلت بوده و اهالی را ناراضی کرده است.

درگیر سرو صداهای آزار دهنده!

یکی از مشکلات دیگر محله «دستغیب»، و بخش شرقی این خیابان به جمعیت متمرکز قشر کانال کولر سازها بر می گردد که مشکلات زیادی را برای ساکنان «دستغیب شرقی» ایجاد کرده اند. سر و صدای حاصل از ورق های آلومینیومی ، حمل و نقل ورق های سنگین و بلند در این محدوده، و ترافیک فراوان از جمله مشکلاتی است است که هر یک از اهالی به آن اشاره می کنند.

«سعیده محمودی» مدیر سرای محله «دستغیب» در این ارتباط به خبرنگار «طهران شهر» تصریح می کند: وجود کانال کولر سازها در این محدوده با سر و صدای زیادی همراه بوده و معضلات زیادی را برای بافت مسکونی محله ایجاد کرده اند. این در حالی است که شهرداری وعده داده بود تا این مشاغل به محدوده «شادآباد» منتقل شده و از این فضا برای کسب و کار رونق دار تری بهره برداری شود. اهالی مجاور در این زمینه بسیار به شورایاران و حتی سرای محله گله و شکایت دارند و امیدوار هستند تا مغازه های این محدوده که درست در دل بافت مسکونی فعالیت دارند، ساماندهی شوند. اما معضلات این محدوده همچنان به قوت خود باقی است.

نمادی از بی عدالتی!

معضل بافت فرسوده و ریز دانگی در این محله از مسایلی است که با یک بازدید میدانی و اجمالی اثبات می شود. کوچه های کم عرض و خانه هایی با متراژ پایین... برخی خانه ها عقب نشنی دارند و برخی دیگر فرصتی برای عقب نشینی نداشته و یکی درمیان نوسازی شده اند. نما و ظاهر هر کوچه حکایت از بی عدالتی و فقر دارد. «محمد تقی خوئینی ها»، دبیر شورایاری محله با اشاره به مشکلات متعدد محله به خبرنگار «طهران شهر» می گوید: «دستغیب» از نظر جمعیت، پر تراکم ترین محله بوده و حدود 70 در صد از بافت خانه ها و منازل نیز فرسوده و قدیمی هستند که به اصلاح، بازسازی یا تجمیع نیازمند هستند؛ مشکل دیگر محله به روگذر خیابان «یادگار امام» تقاطع «دستغیب» بر می گردد به طوریکه این محدوده طبق وعده های مدیران شهری، باید زیرگذر شده و مشکلات ترافیکی زیادی را برای اهالی به وجود آورده است. این پروژه از سالهای پیش در حال پیگیری بوده و هنوز به نتیجه نرسیده است.

سوله بحران نداریم، بافت فرسوده داریم!

با وجود معضل ریزدانگی و فرسودگی خانه ها در کوچه های کم عرض، نبود سوله مدیریت بحران در محله، بیش از هر چیز خودنمایی می کند... به طوریکه «ولی قانع» عضو شورایار محله «دستغیب» به خبرنگار ما می گوید:  خانه های قدیمی و فرسوده محله زبانزد و معروف است. درصد زیادی از خانه ها بیش از 60 سال قدمت دارند  و در این میان خانه هایی با متراژ 20 متر هم وجود دارد که خطرات زیادی برای ساکنان دارد در حالیکه توان مالی و انگیزه ای برای نوسازی نیز وجود نداشته و شهرداری نیز برای تجمیع خانه های فرسوده اقدامی انجام نمی دهد. در عین حال، با وجود خطرات پیش رو و زلزله خیز بودن تهران، سوله مدیریت بحرانی نیز در محله وجود نداشته و تنها یک ساختمان ستادی وجود دارد که محل ذخیره و دپوی تجهیزاتی مثل بیل یا کلنگ شده است.  در واقع، محله از نقطه و فضای امنی برای اسکان مردم بعد از وقوع زلزله برخوردار نیست. بخشی از زمین های پادگان «جی»، از ظرفیت خوبی برای ساخت سوله بحران برخوردار است که متاسفانه همچنان بدون تکلیف مانده است.

وی با اشاره به مشکل دیگری در محله نیز ادامه می دهد: متاسفانه خیابان «یادگار امام» به صورت کامل محله را تبدیل به بن بست کرده و علاوه بر کاستن از قیمت املاک در این محدوده، رونق اقتصادی در مغازه های این خیابان را به صفر رسانده است؛ تک تک کاسبان این محدوده دچار ضرر مالی شده اند و گله دارند.

موش و زباله در اولویت است!

 «محمودی» مدیر محله به مشکلاتی اشاره می کند که از فرسودگی محله و خانه های قدیمی نشات می گیرد... « یکی از اولویت های اصلی محله بحث زباله و موش است که مردم هر روز به آن اعتراض دارند. چالش موش در تمام محلات وجود دارد و تمام تهران را در برگرفته است  و واقعا نمی دانیم راهکار شهرداری در این زمینه چیست و چرا از شدت این مشکل در محلات کاسته نمی شود. شهرداری روزی دو بار برای جمع آوری زباله در محله اقدام می کند، اما متاسفانه تنبلی و کاستی برخی خانه ها برای طی کردن مسافت کوتاه خانه تا مخازن زباله باعث شده تا حجم عظیمی از زباله ها زمین مانده و به تجمع موش یا گربه منجر شود.  متاسفانه راه آب بسیاری از خانه ها نیز همچنان به طرف جوی آب بوده و اهالی محله از هجوم موش به داخل منازل خود شکایت دارند. معضل بافت فرسوده نیز تمام چالش های محله «دستغیب» را تشدید کرده است.

فرسودگی بافت محله باعث شده تا معتادان و مواد فروشان راه را پیدا کرده و در بسیاری از کوچه های تاریک و بن بست و یا خانه های متروکه تجمع کرده و راه امنی برای کارهای خلاف پیدا کنند.

امنیت محله؛ هر سال دریغ از پارسال!

«زهرا کافی»، عضو شورایاری محله «دستغیب» با انتقاد از مشکلات موجود در کوچه های محله به خبرنگار ما می گوید: حتی به جرات می توانیم بگوییم که سال به سال وضعیت امنیت محله بغرنج تر می شود. واقعا سال گذشته  محله تا این اندازه از معتادن و مواد فروش پر نشده بود. امسال شرایط محله از این نظر بسیار بد شده است. انگار نیروی انتظامی هم  از این بابت نا امید شده است چرا که اقدامی در این زمینه انجام نمی شود. نیروی انتظامی موضوع را به شهرداری و شهرداری نیز معضلات  اینچنین را به نیروی انتظامی حواله می دهد. از غروب به بعد امکان تردد در محله و کوچه ها نیست و خانواده ها امنیتی ندارند. در عین حال تمام کوچه ها تاریک هستند و چراغ برق ها هم یکی در میان روشن هستند. چندین سال است که چراغ های زیادی سوخته و کم عرض بودن کوچه ها باعث شده تا اداره برق هم در این زمینه اقدامی انجام ندهد. محله و کوچه ها هرچه قدر تاریک و کم تردد تر شده، تجمع معتادان هم بیشتر شده است.

تامین امنیت حداقلی، کمترین درخواست محله نشینان

«سید امیر پاکدامن»، عضو هیات امنای محله دستغیب نیز در این ارتباط به «طهران شهر» می گوید: ساختمان های رها شده، نیمه ساخت و متروکه ای در محله وجود دارد که محلی برای استراحت گاه معتادان و فروشندگان مواد مخدر شده است. پشت مسجد امام «جعفر صادق» یکی از همین ساختمان ها است که اهالی هر روز شکایتشان را به این مسجد می برند و از عدم رسیدگی و اقدام نیروی انتظامی شکایت دارند. اهالی محله به خصوص امسال از نبود احساس امنیت در محله بسیار ناراضی بوده و کمترین خواسته شان این است که نیروی انتظامی و کلانتری امنیت حداقلی را فراهم سازند.

محله به مثابه پارکینگ !

معضل نبود میدان میوه و تره بار و مهم تر از آن پارکینگ در محله از جمله موضوعات مهمی است که اهالی به آن اشاره می کنند و اعلام می کنند که اگر چه جوی های بسیاری از معابر تنگ و باریک در کوچه های فرعی برای تردد خودرو ها سرپوشیده شدند، اما امکان پارک خودرو ها در کوچه های فرعی و حتی ورود آنها به پارکینگ خانه ها وجود نداشته و اهالی سر تا سر خیابان های اصلی و میادین را برای پارک ماشین ها استفاده کرده اند و از ساعت 5عصر به بعد، محله به پارکینگ خودرو های سبک و سنگین تبدیل می شود.

«علی اصغر خوب خصلت» در این ارتباط یادآور می شود: معضل پارک در خودرو هر روز از جانب اهالی مطرح می شود. صاحب یک خودرو وقتی از یادگار امام وارد خیابان «دستغیب» می شود، باید حدود 5 کیلومتر طی کرده و در خیابان «هاشمی» دور بزند تا بتواند جای پارک پیدا کند این درحالی است که زمین مناسب برای احداث پارکینگ طبقاتی در محله وجود دارد.

وی با اشاره به عملکرد شهردار جدید تهران اضافه کرد: با توجه به مشکلات پیچیده تهران از زمان مدیریت سابق شهری، چنانچه بدهی های کلان شهری پرداخت شود، زمینه و ظرفیت خوبی برای کار در مناطق پدید خواهد آمد که به طور حتم شهردار فعلی با داشتن تجربه و سابقه فعالیت در پُست های مهم اجرایی در بدنه دولت، از این ظرفیت ها بهره کافی را خواهند برد.

مهاجران و ساقی های مواد مخدر مستاجران بافت فرسوده!

یکی از مغازه داران محله که شناخت خوبی نسبت به محله و مشکلات آن دارد این چنین عنوان می کند که دستغیبی ها و ساکنان محله انقدر درگیر مشکلات اقتصادی هستند که دیگر کمتر نسبت به مشکلات عمرانی یا شهری و یا حتی حق طبیعی شان از شهرداری و دیگر سازمان ها گله می کنند... « اگر الان هم با دیدن تیم خبری تان نسبت به برخی امور خواسته هایی دارند برای این است که هنوز کور سوی امیدی برایشان وجود دارد. توان اقتصادی مردم محله بسیار ضعیف است... خانه های قدیمی و خرابه به مهاجر ها به خصوص افغانی ها کرایه داده می شود و قیمت این خانه ها انقدر پایین است که حتی دو یا سه نفر برای اجاره یک خانه  با یک اتاق سر و دست می شکنند و خانه های تیمی زیادی در محله ما وجود دارد؛ اهالی حتی از محل زندگی مواد فروشان و ساقی های مواد مخدر با خبر هستند... بومی های محله و قدیمی ها هم با سیلی صورتشان را سرخ نگاه داشته اند چه برسد به افراد مهاجر و مستاجر نشینی که از سر ناچاری یکی از خانه های فرسوده محله را کرایه کرده و حداقل ماهی یکبار هم اثاث ناچیز یکی از مستاجران یا زنان بی سرپرست و سرپرست خانواربه خاطر پرداخت نکردن کرایه خانه و مقروض بودن، روانه گوشه خیابان می شود. مشکلات این چنین بر عهده کدام مسئول است؟ مردمی که مشکل فقر دارند که از چالش های شهری و مسایل شهری گلایه مند نمی شوند و یا مسایل برایشان کم اهمیت تر می شود...»

دغدغه سفره و کرایه خانه، نه تربیت بچه ها!

«سوسن اصل»، نماینده سمن ها در هیات امنای شورایاری محله در گفت و گو باخبرنگار ما می گوید: فقر فرهنگی- اقتصادی محله و بافت فرسوده همه در کنار یکدیگر دست به دست هم داده و نمایی نه چندان خوب از محله را به نمایش عموم گذاشته است. منطقه 9 تهران، به معنای واقعی، منطقه ای استثنایی از حیث معضلات است که هر آنچه تهران از وجود معضل و چالش رنج می برد، منطقه 9 تمام مشکلات و چالش ها را یکجا در خود جای داده است. در میان محلات این منطقه از تهران، محله «دستغیب» شرایط بحرانی تر و محله «هشیار» به عنوان نمونه از مرفه ترین محله در منطقه محسوب می شود. نزدیک بودن محله به فرودگاه، کمبود فضای سبز، امکانات رفاهی، و ورزشی همگی به مشکلات موجود دامن زده و محله را دستخوش معضلات عدیده ای کرده است.

«اصل»، مدرس در حوزه مسایل روانشناسی، با اشاره به مشکلات فرهنگی خانواده ها در بافت محله مزبور تاکید می کند: خانواده ها در محله درگیر و نگران سفره های خود، سیر کردن شکم اهالی خانواده و کرایه خانه ها هستند و امکان قرار دادن وقت و فرصت بیشتر برای نوجوان، جوان و فرزندان خود ندارند. اگرچه با برگزاری کلاس ها و برنامه های مفید در محله نسبت به آگاهی دهی به خانواده ها پیرامون اهمیت دادن به فرزندان و فرزند پروری، اقدامات مفید و اثر بخشی صورت گرفته شده است، اما وقتی معضلات مهم تری در خانه ها مثل مشکلات اقتصادی وجود دارد، در نتیجه از میزان اثر بخشی کلاس هایی که حتی رایگان هم بر پا می شود، کاسته شده و یا میزان عمل به فوت و فن های آموزش داده شده در این کلاس ها نیز کمترمی شود. در عین حال رسیدگی به اوقات فراغت فرزندان، مسایل بلوغ و بسیاری از ضرورت های دیگر در میان این خانواده ها فراموش خواهد شد و در نتیجه مشکلات فرهنگی و اجتماعی در محله ای مثل دستغیب نمایان می شود.

به انجمن های مردمی میدان دهیم

وی با انتقاد از فعالیت سراها در محلات ادامه می دهد: هدف از تاسیس سراها درابتدا، فرهنگ سازی در زمینه هایی مثل شهروندی، سلامت و ... بوده و از زمانیکه دغدغه درآمد زایی و خود گردانی در این سراها به وجود آمد، به جای فرهنگ سازی در محله و کاستن از مشکلات فرهنگی، تمام اتاق های سراهای محله به بخش خصوصی کرایه داده شده و برگزاری کلاس ها منوط به دریافت پول  و شهریه از مردمی پایه گذاری شد که دغدغه نان و پول دارند. به همین دلیلی تنها افراد به خصوصی امکان بهره برداری از این کلاس ها را دارند در حالیکه مشکل اصلی، طبقه ی کم درآمد است... وقتی با وجود عدم استقبال و استفاده از کلاس های ضروری، توسط قشر خاص و ضعیف وجود ندارد، درنتیجه کنترل خشمی نیز در محله وجود نداشته و در محله دستغیب سطح خشونت در میان بچه ها بسیار بالا است؛ اختصاص بودجه مجزایی، به سراهای محلات و یا استفاده از ظرفیت انجمن های خود جوش در سراهای محله در این زمینه، می تواند سراها را به سمت اهداف اولیه در زمان تاسیس پیش برده و در راستای برگزاری کلاس های متعدد فرهنگی برای قشر ضعیف در محلات نیز اقدام شود.